|
Тошкентга «прописка» қачон очилади?
Парламентда Фуқароларнинг рўйхати тўғрисидаги қонун лойиҳаси кўриб чиқилмоқда.
Фуқароларнинг мамлакат ҳудудида эркин кўчиб юришини тартибга солиш давлат билан шахс ўртасидаги долзарб, ўта муҳим масалалар сирасига киради. Ҳар бир мамлакат ўз шароитидан, имкониятларидан келиб чиққан ҳолда бу масалага ёндошади. Кўпгина мамлакатларда бундай чекловлар у ёки бу маънода жорий қилинган ёки тегишли қонунларда белгиланган.
Доира ичида
Ўзбекистон Республикаси фуқароси республика ҳудудида бир жойдан иккинчи жойга кўчиш, Ўзбекистон Республикасига келиш ва ундан чиқиб кетиш ҳуқуқига эга. Қонунда белгиланган чеклашлар бундан мустаснодир.
(Ўзбекистон Республикаси Конституцияси, 28-модда)
ҚОНУН ЛОЙИҲАСИ ИШЛАБ ЧИҚИЛДИ
Ўз ўрнида шуни таъкидлаш жоизки, доимий прописка қилишнинг амалдаги тартиби охирги пайтларда фуқароларимизга бир мунча қийинчиликларни ҳам туғдира бошлади. Уларнинг мурожаатларини кўриб чиқиш жараёнлари ҳам чўзилиб кета бошлади. Айрим ҳолларда пропииска масалаларини ҳал этишда ижтимоий адолат принциплари ҳам бузилганлиги, бу масалага субъектив ёндошув ҳолатлари ҳам юзага келди.
Юқоридагиларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг бир қатор депутатлари томонидан бу масала ўрганилди, унинг янада мақбул ечимларини топиш ҳақида фикр алмашилди. Тошкент шаҳри ва вилоятида монеликсиз прописка қилиниши мумкин бўлган шахслар тоифаларини қонунда аниқ белгилаб қўйиш мақсадга мувофиқ деб топилди ва Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг рўйхати тўғрисидаги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилди.
КИМЛАР "ПРОПИСКА” ҚИЛИНИШИ МУМКИН?
Лойиҳанинг биринчи моддасида прописка қилиш мумкин бўлган шахслар тоифалари, фуқароларнинг рўйхати тасдиқланиши белгиланган. Ушбу рўйхатга мувофиқ қуйидаги тоифаларга кирадиган фуқаролар белгиланган уй-жойларга прописка қилиниши кўзда тутилмоқда:
1. Қонун ҳужжатларига мувофиқ олинган уй-жойга эга бўлган фуқаролар, хусусий мулк қилиб олинган уй-жойларига;
Мазкур норма фуқароларнинг мулк ҳуқуқини таъминлаш баробарида уларнинг хусусий мулк қилиб олинган уй -жойларини ҳеч қанақанги чекловларсиз ва хулосаларсиз тасарруф қилиш ҳуқуқини амалга ошириш имкониятини беради.
2. Қариндошлар ўзларининг тўғри шажара бўйича биринчи ва иккинчи даражадаги қариндошларининг доимий прописка қилинган уй-жойига;
Оила кодексининг 57 моддасида шажара бўйича биринчи ва икинчи даражадаги қариндошлар тоифаси аниқ белгилаб қўйилган. Унга кўра болалар ота-онасига нисбатан тўғри шажарадаги биринчи, неваралар бобоси ва бувисига нисбатан иккинчи даражадаги қариндош ҳисобланади.
3. Васийлик ва ҳомийликдаги шахслар васий-ҳомий доимий прописка қилинган уй майдонига;
Мазкур норма васийлик ва ҳомийликдаги шахсларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари, васий ва ҳомий томонидан самарали ҳимоя қилинишини таъминлашга йўналтирилган.
4. Ота-онаси бўлмаган, вояга етмаган туғишган ака-ука ва туғишган опа-сингиллар, шунингдек меҳнатга қобилиятсиз бўлиб қолган ва ўз оиласи бўлмаган вояга етган туғишган опа-сингил ва ака-укалар ўзларининг туғишган ака-ука ва опа-сингиллари доимий прописка қилинган уй-жой майдонига;
Мазкур норма ака-ука ва опа-сингиллар ўртасида қариндошлик ришталарини узилмаслигини таъминлайди.
5. Хотини ёки эри доимий прописка қилинган уй-жой майдонига бир йил биргаликда яшаган тақдирда прописка қилиниши кўзда тутилмоқда;
Бу норма ҳам пойтахт минтақасида прописка қилинишини ҳохлаган айрим шахслар томонидан сохта никохдан ўтилишининг олдини олишга, иккинчидан оилавий муносабатларни мустаҳкамлашга қаратилган.
6. Тошкент шаҳри ва вилоятида доимий прописка қилинган фуқаролар;
Уларнинг ҳам ўз манзиллари бўйича доимий прописка қилиш бўйича мурожаатлари монеликсиз амалга оширилиши кўзда тутиляпти.
Шунингдек...
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталари, Президент ва Вазирлар Маҳкамаси томонидан Президент ёки Президент девони билан келишувга мувофиқ лавозимга тасдиқлаган, сайланган фуқаролар, уларнинг оила аъзолари, қонун ҳужжатларига мувофиқ давлат вакиллик органларига сайланган фуқаролар, уларнинг оила аъзолари ҳам шу ваколатларни белгиланган муддатда доимий прописка қилиниши кўзда тутиляпти.
Кўпгина давлат бошқаруви органлари, давлат ва хўжалик органларига, Республика аҳамиятидаги бошқа давлат ташкилотларига албатта малакали мутахассислар, тор ихтисосликдаги мутахассислар таклиф қилиниши табиий. Шу вақтда тегишли органлар, ташкилотлар раҳбарларининг илтимосларига биноан улар тавсия этган ходимлар прописка қилиниши мумкин.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2007 йил 12 сентябрдаги қарори билан тасдиқланган Қуроллик кучларни, ҳарбий хизматчиларни уй-жой билан таъминлаш тўғрисидаги низомга мувофиқ, ҳарбий хизматчилар ва уларнинг оила аъзоларини ҳам монеликсиз прописка қилиш кўзда тутиляпти. Ушбу норма мамлакатимизнинг мудофаа қудратини таъминлашга қаратилган.
|
0
Ого
